ทุเรียนเป็นสินค้าเกษตรที่มีมูลค่าในไทย แถมยังสามารถส่งออกได้อีก
ฉะนั้นเจ้าของสวนทุเรียนหลายคนเลยต้องศึกษาวิธีทำระบบน้ำของสวนทุเรียนให้ดี เพราะถ้าทำระบบน้ำไม่ดีพืชผลของเราก็จะออกมาไม่ดีด้วย ถ้าเป็นสวนทุเรียนก็คงเสียเงินมากขึ้นไปใหญ่
เท่ากับว่าเจ้าของสวนส่วนมากก็เลือกที่จะลงทุนกับระบบน้ำในสวนทุเรียนเยอะ ไม่ว่าจะเป็นการใช้ท่อที่คุณภาพดีกว่าท่อเกษตรทั่วไป หรือการวางแผนระยะยาวเตรียมพื้นที่หรือระบบน้ำไว้สำหรับการขยายภาพหลัง
ในวันนี้เรามาดูกันว่าจะทำระบบน้ำในสวนทุเรียนต้องทำอะไรบ้าง และต้องเตรียมตัวยังไงครับ
ระบบน้ำในสวนทุเรียน
ระบบน้ำในสวนทุเรียนควรที่จะใช้ท่อ PVC เพื่อลำเลียงน้ำจากตัวปั๊มหลักเข้าไปสู่ท่อเมน หลักจากน้ำเราก็สามารถลำเลียงน้ำจากท่อเมนไปสู่ท่อย่อย และหัวฉีดน้ำได้อีกทีตามการออกแบบของสวนทุเรียนของเรา โดยที่ค่าใช้จ่ายเรื่องระบบน้ำในสวนทุเรียนอาจจะมากถึงไร่ละหนึ่งหมื่นบาทเลยทีเดียว
ก่อนที่เราจะเริ่มวางแผนทำระบบน้ำของสวนทุเรียน เราต้องคิดและออกแบบก่อนว่าระบบน้ำอันนี้ ‘เราอยากจะใช้งานกี่ปีกัน’ และ ‘เรามีงบลงทุนมากแค่ไหน’
หากเราเข้าใจแล้วเรามาเริ่มดูที่การวางระบบท่อกันก่อนนะครับ
ใช้ท่ออะไรดี
บางคนอาจจะสับสันว่าใช้ท่ออะไรดีระหว่างท่อ PE หรือท่อ PVC
คนทำฟาร์มทุเรียนส่วนมากจะใช้ท่อ PVC เพราะจะมีความทนทานและอายุการใช้งานมากกว่าท่อ PE
เหตุผลก็คือท่อ PVC สำหรับการประปาจะมีสามารถใช้งานได้ถึง 20-30ปีเลย แต่ท่อ PE มีอายุการใช้งานน้อยกว่าโดยเฉพาะถ้าเป็นงานที่ต้องเจอแดด
บางคนอาจจะแย้งว่าราคาท่อสองอย่างนี้ต่างกันเยอะมาก แต่สิ่งที่สำคัญคือ ‘ราคาต่ออายุการใช้งาน’ ซึ่งถ้าเทียบกับท่อ PE ที่ใช้ได้ไม่นานและมีราคาซ่อมรักษาบำรุงเยอะแล้ว ท่อ PVC เป็นตัวเลือกที่ดีกว่ามาก
สิ่งที่อาจจะทำให้อายุการใช้งานของท่อต่ำลงก็คือแรงกดทับ ยกตัวอย่างเช่นจากคนหรือสัตว์ที่เดินผ่านหรือจะเป็นเครื่องตัดหญ้าหรือรถกระบะที่ขับผ่านตอนทำความสะอาดหรือเข้าไปเก็บผลผลิตเป็นต้น หากเราต้องการให้ท่ออยู่ได้นานขึ้นก็ควรหาท่อที่ทนแรงดันน้ำได้เยอะ เพราะท่อพวกนี้จะมีความหนามากกว่า
ทุเรียนต้องใช้แสงแดดเยอะในการโต แต่ปัญหาหลักก็คือทั้งท่อ PE และท่อ PVC ก็ไม่สามารถอยู่กลางแดดได้นานขนาดนั้น สิ่งที่คนนิยมทำก็คือทาท่อให้เป็นสีขาวเพื่อลดการดูดแสง UV และนำท่อไปฝังดินเพื่อกันแสงแดด
สำหรับท่อย่อยที่ช่วยลำเลียงน้ำไปหาทุเรียน เราสามารถใช้ท่อชั้น 5 ได้ (ท่อ PVC ที่ถูกที่สุดและทนแรงดันน้ำได้ 5 bar) ส่วนสำหรับท่อเมนใหญ่หรือท่อประทานให้เราเลือกใช้ท่อชั้น 8.5 แทน ถ้าเกิดเป็นงานท่อที่ฝังดินหรือคิดว่าอาจจะโดนแรงกดแรงกระแทกเยอะก็ให้ใช้ท่อชั้น 13.5 แทน ซึ่งก็จะทนทานมากสุดแต่ราคาก็จะแพงขึ้น 20-30% เลย
ในช่วงหลังมานี้ คนเริ่มนิยมใช้ท่อ PVC สำหรับการประปามากกว่าท่อเกษตร (ทนแรงดันได้ 5 bar) หรือท่อ PVC สีเทา (ท่อน้ำทิ้ง) สาเหตุก็เพราะว่าอายุการใช้งานของท่อ PVC ประปามากกว่านั่นเองครับ
หากสนใจเรื่องชั้นความดันของท่อและความยาวของท่อสามารถอ่านบทความของผมได้ตรงนี้ครับ
วิธีวางท่อ
ท่อเมนใหญ่ ส่วนมากจะเป็นท่อ PVC ประปาขนาด 2นิ้วขึ้นไป โดยที่ความหนาอาจจะเป็น 8.5 หรือ 13.5 ก็ได้ ขึ้นอยู่กับว่ามีการกระแทกหรือแรงดันกดท่อเยอะแค่ไหน
ท่อเมนย่อย คือท่อที่ลำเลียงน้ำจากท่อเมนหลักไปสู่ท่อแยกและหัวสปริงเกอร์อีกที สามารถใช้ขนาด 2” หรือ 1 ½” ก็ได้และถ้าแรงดันน้ำไม่แรงมากก็ใช้ชั้นความดันแค่ชั้น 5 ก็พอ (ถ้าเราลดขนาดท่อจากท่อเมนใหญ่ 2” ไปยังท่อเมนย่อย 1 ½” แรงดันน้ำจะมากขึ้นต้องระวังท่อแตกถ้าเลือกท่อชั้นความดันน้อย)
ท่อแยกจากท่อย่อย เป็นท่อขนาด 1” และทำเป็นชั้นความหนา 5 ก็พอ
ท่อซอย คือท่อที่ต่อเข้ากับหัวให้น้ำ (สปริงเกอร์) โดยที่ส่วนมากจะใช้ขนาด ½” เพื่อที่จะให้น้ำได้เพียงพอ เราไม่ควรต่อหัวให้น้ำเกิน 16 หัวต่อท่อหนึ่งแยก
หัวฉีดน้ำ เวลาวางระบบในสวนทุเรียนควรใช้ระบบสปริงเกอร์หรือมินิสปริงเกอร์ เพราะเราจะมั่นใจได้ว่าทุเรียนทุกต้นได้รับน้ำอย่างพอเพียงและเท่าเทียมกัน เพื่อที่จะกระจายน้ำได้ทั่วถึง ให้เราติดหัวฉีดน้ำห่างจากโคนต้นทุเรียน 1 เมตรและให้เลือกใช้ 1-2 หัวต่อต้น เท่ากับว่าท่อซอย 1 แยกปลูกได้ประมาณ 7-10 ต้นทุเรียนเท่านั้นครับ
แหล่งน้ำ สำหรับทุเรียน 20 ไร่เราควรจะมีแหล่งน้ำอย่างน้อย 3 ไร่ หากจำนวนไร่มากกว่าหรือน้อยกว่าก็ใช้มาตราส่วนนี้ได้เช่น 10 ไร่ใช้แหล่งน้ำ 1.5-2 ไร่เป็นต้น เรื่องการให้น้ำสำคัญมากยิ่งช่วงเริ่มออกดอกยิ่งสำคัญเลยครับ
ถ้าเราเข้าใจการทำระบบน้ำและชนิดของท่อที่ต้องใช้แล้ว เรามาดูวิธีการรดน้ำกันบ้างครับ
การรดน้ำทุเรียน
ปลูกพืชผักกับการรดน้ำเป็นของคู่กัน โดยเฉพาะในประเทศไทยที่มีช่วงหน้าร้อนและช่วงแร้งที่เป็นศัตรูของชาวสวน
น้ำจะช่วยนำสารอาหารจากดินสู่รากพืช ถ้าไม่มีน้ำต่อให้คุณใช้ดินดี หรือปุ๋ยมากแค่ไหนก็ไม่มีประโยชน์เลย อาการขาดน้ำของทุเรียนในช่วงแร้งคือใบเหี่ยวเฉา และสีใบไม่สดในระยะสั้น และจะมีการชะงักในการเติบโตในระยะยาว
หรือพูดง่ายๆ ถ้าไม่รดน้ำทุเรียนก็จะตายนั่นเอง
ทุเรียนปลูกใหม่ควรได้รับการรดน้ำทุกวัน เป็นเวลาอย่างน้อยหนึ่งเดือน และถ้าเป็นทุเรียนที่โตหน่อยเราก็ไม่ควรปล่อยให้แห้งไว้เกิน 2 วัน แน่นอนว่าเราต้องปรับจำนวนน้ำตามฝนด้วย สำหรับทุเรียนที่โตแล้ว หากสภาพฝนปกติเราสามารถให้ทุกๆสองวัน ครั้งละ 30 นาที หรือ ถ้าเป็นช่วงแห้งแล้งเราต้องให้วันเว้นวัน ครั้งละ 30 นาทีเช่นกัน
ในช่วงที่ทุเรียนกำลังเติบโตทางใบ เราควรรดน้ำอย่างสม่ำเสมอ แต่ในช่วงปลายฝนที่ทุเรียนจะออกดอก เราสามารถลดจำนวนน้ำที่ให้ได้ การควบคุมน้ำในช่วงทุเรียนออกดอกสำคัญมากเพราะมันส่งผลต่อการพัฒนาการของทุเรียน
ให้เราคุมการให้น้ำในช่วงเริ่มออกดอก แล้วค่อยๆเพิ่มปริมานน้ำที่ละน้อยเรื่อยๆ
ก่อนที่ทุเรียนจะดอกบาน หนึ่งสัปดาห์ให้เราลดปริมาณน้ำที่ให้ลงเหลือแค่ 1/3 ของปกตินะครับ พอดอกบานและติดผลแล้วอีกหนึ่งสัปดาห์ ค่อยเพิ่มปริมาณน้ำขึ้นเรื่อยๆ
สำหรับคนที่อยากศึกษาเรื่องระบบน้ำการเกษตรทั่วไปสามารถอ่านบทความนี้ได้ วางระบบน้ำเพื่อการเกษตร (ข้อแนะนำให้ประหยัดงบ และใช้ได้นาน) หรือถ้าอยากดูราคาท่อ PVC ก็สามารถดูได้ที่นี่ครับ ราคาท่อPVC
ควรดูทิศทางลมในการติดตั้งหัวสปริงเกอร์ด้วย